میکل آنژنابغه رنسانس ایتالیا
میکل آنژنابغه رنسانس ایتالیا هر کسی از هنرمند گرفته تا مردم عادی حتماً تا کنون نام میکل آنژ را شنیده است. این هنرمند نابغه دوران رنسانس ایتالیا از ستونهای مهم تاریخ هنر به شمار میرود.
میکل آنژ بدون شک یکی از الهام بخشترین و با استعدادترین هنرمندان در تاریخ مدرن است.
در طی زندگی او دنیای غرب یکی از مهمترین دوران تغییرات خود را پشت سر میگذاشت.
رنسانس شاهد تغییراتی در همهی جنبههای زندگی و فرهنگ همراه با اصلاحاتی قابل توجه در دنیای مذهب، سیاست و باورهای علمی بود.
میکل آنژ از جمله مشتاقترین مدافعان این فلسفهی جدید به شمار میرفت و انرژی فراوان او در کارش، احوالات جامعه معاصرش را منعکس میکرد. او که از روشنگران پیشتاز رنسانس ایتالیا بود، با استعداد خارقالعادهاش حتی با کارهای اولیهاش مانند مجسمه پیتا (Pieta) و مجسمه داوود که برای شهر فلورانس سفارش داده شده بود، مخاطبان را حیرت زده میکرد.
نقاشیهای دیواری او عمدتاً از منابع اسطورهشناسی و کلاسیک الهام گرفته میشدند.
او موفق شد سطح بالای مهارت تکنیکال خود را با تخیل غنی هنرمندانهاش ترکیب کرده و معجونی کامل از هارمونی زیبایی شناسانه و دقت آناتومی را با کارهایش در دوره اوج رنسانس به جامعهی هنری هدیه کند.
زندگی اولیه هنرمند
میکل آنژ در ۶ مارس سال ۱۴۷۵ در توسکانی متولد شد. او اولین هنرمندی بود که در دوران زندگیاش به شهرت و اعتبار بسیار دست یافت. همچنین او اولین هنرمند غربی است که زندگی نامهاش در زمان حیاتش منتشر شد.
دو زندگینامه برای این هنرمند نوشته شد که یکی از آنها بهدست جورجو وازاری (Giogio Vasari)، یکی از بزرگترین هنرمندان دورهی رنسانس، انتشار یافت.
میکل آنژ بهترین هنرمند مستند شدهی قرن شانزدهم بود و تاثیر زیادی روی جنبههای مختلف هنر غرب داشته است. او و لئوناردو داوینچی دو چهرهی سرشناس و برجسته با شخصیتهای والا بودند که نگاههایی بسیار متفاوت و متضاد به هنر داشتند اما به هر صورت درک عمیقی بین آنها وجود داشت.
در سن ۶ سالگی میکل آنژ را برای تحصیل به فلورانس فرستادند، اما او هیچ علاقهای به مدرسه نشان نداد و بیشتر ترجیح میداد نقاشان کلیساهای نزدیک را تماشا و از آنها طراحی کند.
پدر میکل آنژ خیلی زود متوجه بیمیلی او به کسب و کار خانوادگی شد و با فرستادن وی نزد گیرلاندایو (Ghirlandaio) با کارآموزیاش در زمینه نقاشی موافقت کرد. در آن زمان میکل آنژ ۱۳ سال داشت. او تنها یک سال در این کارگاه کار کرد و سپس به کاخ حکمران فلورانسی، لورنزوی بزرگ از خاندان بانفوذ مدیچی (Medici) نقل مکان کرد تا مجسمهسازیِ کلاسیک را در باغهای مدیچی فرابگیرد.
در این زمان میکل آنژ توانست از نزدیک شاهد هنرمندان شاخص قرون گذشته باشد و شاهکارهای باستانی یونان و رم را تماشا کند.
این موقعیت امکان ملاقات با هنرمندان زندهی آن دوران، فیلسوفها، نویسندگان و متفکران بزرگ را هم برایش فراهم آورد. بعد از این دورهی آموزشی او میتوانست به صورت حرفهای از فرم بدن انسان و مدل زنده طراحی یا آناتومی را به خوبی بررسی کند. کلیسای کاتولیک به میکل آنژ اجازه ویژهای برای مطالعه جسد انسان برای یادگیری آناتومی داد اما این برخورد با اجساد، وضعیت سلامت او را به خطر انداخت.
بعد از مرگ لورنزو مدیچی، میکل آنژ باغ را ترک کرد و کمی بعد از روی کار آمدن ساوونارولا (Savonarola) و اخراج مدیچیها از فلورانس، تغییرات بزرگی برای این هنرمند جوان اتفاق افتاد. بعد از بازگشت کوتاهی به خانهی پدری، میکل آنژ فلورانس را در دوران تغییرات سیاسیاش ترک و ارتباط خود را با حامیانش یعنی مدیچیها حفظ کرد و ابتدا به ونیز و سپس به بولونیا رفت.
پیشرفت زندگی حرفهای
در بولونیا، میکل آنژ کارش را به عنوان یک مجسمهساز ادامه داد. او سه مجسمه برای زیارتگاه «دومینیک مقدس» ساخت و کماکان بهشدت تحت تأثیر عتیقههای کلاسیک بود. میکل آنژ حتی درگیر نقشهای برای جا زدن یکی از مجسمههایش به عنوان یک اثر عتیقه شد. اگر چه کاردینالی که آن را خریده بود از این حقه باخبر شد اما کیفیت مجسمه به قدری او را تحت تأثیر قرار داد که از هنرمند برای اقامت در رم دعوت کرد.
میکل آنژ در سال ۱۴۹۶ وارد رم شد و در آن زمان تنها ۲۱ سال داشت. در همان سال بود که مجسمه معروف خود یعنی «پیِتا» را ساخت. این مجسمه در حال حاضر در سنت پیتر واتیکان نگهداری میشود.
او خود شخصاً برای انتخاب مرمر این مجسمه حضور داشت و بسیاری اعتقاد داشتند که با یک نگاه میتواند مجسمه تمام شده را در بلوک سنگی ببیند.
میکل آنژ جوان اکنون در اوج قدرت خلاقهی خود به سر میبرد و در سال ۱۵۰۴ در فلورانس، مجسمه معروف خود یعنی داوود را به پایان رساند.
داوود که در لحظه تصمیم به جنگ با جالوت به تصویر کشیده شده نمادی از آزادی فلورانس است. گفته میشود این مجسمه شاهکاری از خط و فرم است.
دوران طلایی
میکل آنژ سفارشهای بسیاری شامل مجسمه و نقاشی را در دوران اقامتش در فلورانس پذیرفت ولی بسیاری از آنها در سال ۱۵۰۵ که مجبور شد به رم بازگردد، نیمهکاره ماندند.
در آن زمان او باید روی مقبره پاپ ژولیوس دوم کار میکرد. قرار بود این سفارش تا پنج سال بعد به پایان برسد اما با حساب وقفههای زیاد، این پروژه ۴۰ سال به طول انجامید و گویی هرگز به نظر خود هنرمند تمام شده و راضی کننده نبود.
خوشبختانه میکل آنژ در این زمان برخی از بهترین آثارش را نیز به پایان رساند که از میانشان میتوانیم به نقاشی سقف نمازخانه «سیستین» اشاره کنیم.
این نقاشی سقفی بزرگ بیش از سیصد فیگور و پانصد متر مربع مساحت دارد.
این شاهکار تاریخی ۴ سال از وقت هنرمند را به خود اختصاص داد و بیشتر تصویرهای آن به آفرینش آدم ارتباط دارند. تصویرِ دست دراز شدهی خدا به سمت آدم، یکی از معروفترین تصاویر رنسانسی است که تاکنون تقلیدهای بسیاری از روی آن انجام شده است.
تاثیر میکل آنژ در تولد منریسم
فیگورهای در هم پیچیده و رنگهای زنده نقاشی نمازخانه سیستین، در کنار مجسمههایی با فرمهای پیچ خورده، نقش مهمی در تولد یک جنبش هنری کامل ایفا کردند.
مَنِریسم (Mannerism) یا شیوهگرایی بیشتر از کارهای میکل آنژ مشتق شد که در آن بدن انسان به شیوهای ایدهآلی به تصویر کشیده میشد.
همچنین میتوان آن را با ویژگیهایی مانند ترکیب بندیهای پیچیده، هوشمندانه و استفادهی غیرطبیعی از رنگهای درخشان تعریف کرد. هنرمند برجستهی دیگری از رنسانس به نام «رافائل» نیز تحت تأثیر شدید میکل آنژ بود و بعدها تاثیر وی روی نقاشان سقفی دورهی باروک هم به چشم میخورد.
تأثیری که این هنرمند برجسته روی هنر قرون گذشته داشت بسیار چشمگیر بود که به واقع از او یک نابغه و یک مرد رنسانسی کامل ساخت.
معماری
اگر چه میکل آنژ به ساخت مجسمه و کشیدن نقاشی ادامه داد، اما بعد از فشار زیاد فیزیکی حین نقاشی نمازخانه سیستین، تمرکز خود را روی معماری گذاشت.
او سفارش مقبره ژولیوس دوم را که پاپ به خاطر سفارش سیستین متوقفش کرده بود، تا دهههای بعد هم ادامه داد. میکل آنژ نمازخانه «مدیچی»ها و کتابخانه «لورنتیِن» را نیز طراحی کرد تا مجموعه کتابهای مدیچیها را در آن نگهداری کنند. این بناها نقطه عطفی در تاریخ معماری به شمار میروند.
البته تاج افتخار این هنرمند در عرصه معماری با پروژه کلیسای سنت پیتر در سال ۱۵۴۶ به او اهدا شد.
مرگ هنرمند
میکل آنژ در ۱۸ فوریه سال ۱۵۶۴ تنها چند هفته پیش از تولد هشتاد و نه سالگیاش در شهر رم درگذشت.
یکی از اقوامش پیکر او را به فلورانس برد. در آنجا مردم او را به عنوان «پدر و استاد تمامی هنرها» میشناختند. او به درخواست خودش در کلیسای سانتا کروچه (Santa Croce) دفن شد.
میکل آنژنابغه رنسانس ایتالیا
معروف ترین آثار
داوود
مجسمه داوود میکل آنژ معروفترین مجسمه فلورانس و شاید کل جهان است. این هنرمند در سال ۱۵۰۱ به سفارش آرته دلا لانا (Arte della Lana) شروع به ساخت داوود کرد تا برای تزئین کلیسای جامع فلورانس مورد استفاده قرار گیرد.
بهطور معمول داوود را بعد از پیروزیاش علیه جالوت بهتصویر میکشیدند اما میکل آنژ این سنت را شکست و به جای نمایش یک سر بریده زیر پا و شمشیر قدرتمند در دست، داوود را در مراحل آمادگی قبل از جنگ بهتصویر میکشد.
شاید بتوان گفت که میکل آنژ او را در لحظهای متوقف کرده که شنید مردمش دچار شک شدهاند و جالوت آنها را مسخره میکند. داوود میکل آنژ نه تنها اوج زیباییشناسی رنسانس را به نمایش میگذارد که سیاستهای فلورانس رنسانسی و فنون ساخت مجسمههای یونانی را هم منعکس میکند.
داوود نمادی از قدرت و زیبایی جوانی انسان است.
میکل آنژنابغه رنسانس ایتالیا
برای اطلاعات بیشتر پیشنهاد میکنیم مقاله مربوط به 15 مجسمه معروف در جهان🗽و آشنایی با آنها را در مارسین مطالعه کنید.
پیتا
در مجسمه پیِتا، میکل آنژ به موضوعی روی آورد که تا آن زمان بیشتر در شمال آلپ مورد توجه قرار گرفته بود. در آنجا بهتصویر کشیدن درد و رنج همواره با ایدهی رهایی پیوند میخورد.
در الگوهای آن ناحیه همیشه مدونای مقدس در حالت نشسته پیکر مسیح را در آغوش گرفته است؛ اما اکنون هنرمند ۲۳ ساله ایتالیایی این موضوع را به شیوهای به نمایش میگذارد که تا آن زمان دیده نشده بود.
چهره مریم مقدس، جوان و ورای زمان است. سر او تنها اندکی به سمت پیکر بیجان فرزندش خم شده و مسیح روی پاهای او قرار دارد. پیکر بیجان مسیح نمونه کامل و بینقص مطالعه تمام ماهیچهها، رگها و اعصاب را به نمایش میگذارد.
هیچ بدنی به این اندازه نمیتواند بیجان بودن را نشان دهد. میکل آنژ با این اثر، خود و مخاطب را با نوعی کیفیت جاودان قانع میکند ولی اهمیت این پیکرها به لحاظ زیبایی زمینی و استانداردهای بدن انسان هم قابل توجه و حیرت انگیز است.
مخاطب نه تنها با درد بهعنوان شرط رهایی روبهرو میشود که کمال زیبایی را هم بهعنوان پیامد آن شاهد است.
در پایان
مجموعه مارسین با فعالیت در انواع زمینه های هنری و همچنین فروش خرید صنایع دستی سعی دارد بررسی مشاهیر و روش کار آنها باعث افزایش اطلاعات کاربران و مشتریان خود شود.
