تاریخچه نقاشی مینیاتوری
تاریخچه نقاشی مینیاتوری در ایران به دوره پیش از ظهور اسلام باز می‌گردد. در واقع زمان اوج نقاشی مینیاتوری در ایران مربوط به دوره عباسیان است. در این دوره آثار مینیاتوری بسیار زیادی پدید آمد که متاسفانه طی حملات مغول ها به ایران از بین رفت.
در دوره ایلخانیان اوضاع ایران به یک آرامش نسبی رسید که در همان زمان برای رشد نقاشی مینیاتوری در ایران اقدامات زیادی انجام شد . از جمله این اقدامات می‌توان به تاسیس ربع رشیدی در تبریز اشاره کرد.
استفاده از نقاشی های مینیاتوری در صنایع دستی
یکی از زیباترین و خلاقانه ترین روش ها در طراحی صنایع دستی استفاده از طرح های اصیل و فاخر ایرانی به ویژه نقاشی های مینیاتوری است که جلوه ی فوق العاده ای به آنها می بخشد. در مجموعه ی مارسین با متنوع ترین طرح ها و مرغوب ترین متریال به طراحی انواع صنایع میناکاری، خاتم کاری و ظروف مسی پرداخته ایم که متناسب با دکوراسیون ها و سلیقه ی شما در انواع مختلف طرح و سایز قابل سفارش هستند. پیشنهاد میکنیم حتما از صفحه ی خرید هدایای سازمانی مارسین دیدن فرمایید.
در مارسین می توانید خرید صنایع دستی مختلف را تجربه کنید. در ادامه مقاله به معرفی مینیاتور و کاربرد آن در صنایع دستی خواهیم پرداخت.
ست جعبه دستمال کاغذی و جعبه کارد و چنگال خاتم کاری مینیاتوری
مکاتب هنر مینیاتور ایران :
مکتب شیراز
مکتب شیراز را می‌توان در دو دوره بررسی کرد. دوره اول سده هشتم هجری قمری و دیگری سده نهم هجری قمری. دوره اول همزمان با رونق نگارگری در تبریز بود. یکی از دلایل شکوفایی هنر نگارگری در سده هشتم شیراز را می‌توان بر کنار ماندن این منطقه از حمله مغولان دانست. از معروف‌ترین آثار آن زمان نگاره‌های ورقه و گلشا می‌باشد. دوره دیگر مکتب شیراز یعنی قرن نهم هجری قمری با حمایت اسکندر سلطان و ابراهیم سلطان (نوادگان تیمور) از هنرمندان، جانی دوباره یافت.
در این دوران هنرمندانی از سمرقند و هرات به شیراز آمدند که باعث پختگی مکتب شیراز شدند. از مشخصه‌های نقاشی شیراز در اوج شکوفایی می‌توان به استفاده از رنگهای روشن و نقوش تزئینی و طراحی ماهرانه‌تر پیکرها و قلم‌گیری ظریف صخره‌ها اشاره کرد. بهترین نمونه‌های نگاره‌های آن زمان نسخه‌ای از خاوران نامه به تاریخ 882 هجری قمری و نسخه جنگ اسکندر سلطان می‌باشد.
مکتب هرات
پس از مرگ تیمور (سلسله تیموریان) فرزندش شاهرخ به سلطنت رسید و از آن پس هرات به پایتختی برگزیده شد، به واسطه توجه و حمایت بی‌دریغ شاهرخ و ولیعهدش بایسنقر میرزا تهیه کتب مصور این بار در هرات و در کتابخانه بایسنقر میزا رونق گرفت و پس از چندی ویژگی‌های خاص خود را یافت.
مکتب تبریز در دوران صفوی
شاه اسماعیل اولین پادشاه سلسله صفوی بود که نقش بسزایی در اعتلای هنر آن زمان ایفا نمود. از جمله کارهای مهمی که وی انجام داد انتقال بهزاد و دیگر هنرمندان به تبریز و منسوب نمودن بهزاد به سِمت کلانتر کتابخانه و رونق بخشیدن به کارگاه‌های سلطنتی تبریز بود. از مکتب تبریز دوران صفوی آثار ارزشمندی بجا مانده است از جمله شاهنامه فردوسی و خمسه نظامی.
این مکتب تأثیرات عمیق خود را بر نقاشی قزوین، مشهد، هرات، اصفهان و شیراز گذاشت و حتی می‌توان این تاثیر را بر نقاشی بخارا، هند و ترکیه نیز به خوبی مشاهده نمود. مشخصه‌های نقاشی این دوران طراحی قوی پیکرها در حالات مختلف، پوشش‌های رنگین، ترکیب‌بندی‌های استادانه، تزئینات معماری با نقوش هندسی و گیاهی، آسمان لاجوردی، ابرها و پرندگان زیبا می‌باشد.
مکتب قزوین
شاه اسماعیل دوم علی‌رغم کوتاهی‌هایی که در دوران سلطنت خود به بار آورد برخی از نگارگران تبریز، مشهد و شیراز را برای احیای کتابخانه سلطنتی و کارگاه مصورسازی به قزوین فراخواند و دستور ساخت نسخه‌ای از شاهنامه را به آنان داد. این رونق چندان دوامی نیافت زیرا در دوران سلطنت برادر شاه اسماعیل کارگاه‌های مصورسازی مجدداً از رونق افتاد و این امر سبب پراکنده شدن و مهاجرت مجدد هنرمندان از قزوین و از سوی دیگر موجب گرایش سایر هنرمندان به آثار کم‌هزینه و ساده گردید.
بعد از وی عباس میرزای 17 ساله به سلطنت رسید و 42 سال حکومت کرد. او به معماری، شهرسازی و نقاشی اهمیت زیادی می‌داد و هنرمندان را حمایت می‌کرد. از جمله کارهای مهم او منسوب نمودن صادق بیگ افشار؛ شاعر و نقاش مجرب به سمت مدیر کتابخانه سلطنتی بود. آثار مهم آن دوران شاهنامه قوام، شاهنامه قاسمی و کتاب احسن الکبار می‌باشد.
مکتب اصفهان
اواسط سده یازدهم، همزمان با انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان، هنرمندان قزوین و سایر شهرهای مهم به این شهر روی آوردند. علاوه بر رونق کارگاه‌های نقاشی، دیوارنگاری برای تزئین کاخ‌ها و عمارت‌ها رواج فراوان یافت. در دوران سلطنت شاه عباس عواملی همچون انتقال ارامنه جلفا به اصفهان و گسترش روابط سیاسی و تجاری به کشورهای اروپایی و هندوستان باعث شد برخی خصوصیات نقاشی غرب به نقاشی ایران راه یابد. حتی بعضی نقاشان اروپایی به دربار اصفهان آمدند از جمله لوکاس وان هسولد، فیلیپ آنجل و لوکار.
معروف‌ترین نقاش این دوره رضا عباسی بود. از میان نسخه‌های مصور و رقعه‌هایی که تحولات نقاشی مکتب اصفهان را نشان می‌دهد می‌توان به کتاب عالم آرای شاه اسماعیل و کتاب ابومسلم نامه اشاره کرد که هر دو متعلق به موزه رضا عباسی می‌باشد.
