مجله مارسین, مجله هنر

دانستنی هایی درباره ی گرنیکا

دانستنی هایی درباره ی گرنیکا

در این مجله ی مارسین، به بررسی دانستنی هایی درباره ی تابلوی نقاشی گرنیکا، شاهکار کوبیسم قرن بیستم اثر نقاش اسپانیایی پابلو پیکاسو می پردازیم.

در هنر نقاشی گاهی خطوط معمولی و طرح های ساده و رنگ هایی که در نگاه اول، برای مخاطبان تصویری معمولی را به ذهن منتقل می کند و از نظر عام، اثر خاصی به شمار نمی رود؛ اما بزرگان نقاش و آگاهان هنر، بعضا تابلوهایی که از نظر آماتورهای نقاشی، چیزی برای گفتن ندارند را در فهرست شاهکارهای هنری قرن قرار داده اند. نمونه اش شب پر ستاره ون گوگ، جیغ مونک و یا گرنیکا، شاهکار پیکاسوست.

یکی از شاهکار های مکتب کوبیستم تابلوی نقاشی گرنیکای پیکاسو است که در این مجله ابتدا به بررسی مکتب کوبیستم و سپس این شاهکار زیبا می پردازیم.

مکتب کوبیسم چیست؟

وقتی نامی از پیکاسو به میان می آید، ناخودآگاه به یاد 2 موضوع می افتیم: اولی نقاشی ها و شاهکار های هنری این نقاش مشهور اسپانیایی و دیگری مکتب کوبیسم. پیکاسو را پدر مکتب کوبیسم می دانند.

از نظر واژه شناسی، کوبیسم از کلمه cube‌ تشکیل شده است که معنی مکعب می دهد که از نامگذاری «لوئی واسل» (منتقد هنری)، به مسخره روی یکی از بزرگ ترين مکتبهای هنری جهان، نشات گرفته، به دلیل آن که او این اسم را از روی یکی از نقاش های «ژرژبراک» که پر از مکعب های کوچک بود برداشته است که نشان دهنده درک سطحی وی از هنر در آن روزگار نه چندان دور بود.

کوبیست ها، یعنی پیروان مکتب کوبیسم، می کوشند تا وجوه مختلف یک پدیده یا یک شیء را در آن واحد در یک سطح دو بعدی نشان دهند. کوبیسم، تا حدودی واقع گرایی یا همان رئالیسم (realism) را ترویج می کند. ولی نه رئالیسم بصری و امپرسیونیستی، بلکه رئالیسم مفهومی.

در این سبک هنری،‌ ذهنیت هنرمند از اشیاء و موجودات، به صورت اشکال هندسی بیان می شود. از این رو، آنچه که در واقعیت مشاهده می شود. به گونه ای دیگر با دنیای دو بعدی عرضه می گردد که به راحتی با چشم قابل دیدن نیست.

 کوبیسم، جنبشی در نقاشی و مجسمه سازی است که از آن به عنوان نقاطه اتکایی مهم در هنر قرن بیستم غرب یاد می شود.

مکتب کوبیسم چیست؟

ابداع کننده ی کوبیسم چه کسی بود؟

می توان گفت ابداع کننده کوبیسم، پیکاسو و براک بودند. با این وجود پس از این دو، نقاشان مطرح دیگری همچون ژان گریس، فرنان لژه و دلونی متزینگر، ادامه دهنده راه این نقاشان معروف آخرین سده هزاره دوم هستند.

هنرمندان در این سبک از نقاشی با به کارگیری اشکال هندسی طراحی خود را مسطح و هموار می کنند. بعد با کنار هم قرار دادن آن ها حس مبهمی از فضا را می آفرینند.

مورخان هنر، غالبا از کوبیسم به عنوان تأثیرگذارترین جنبش هنری نیمه اول قرن بیستم یاد می کنند. این سبک به دو دسته ی کوبیستم تحلیلی و ترکیبی تقسیم می شود که کوبیسم تحلیلی، دنیای فیزیکی را به نقوش هندسی ریز و حجم هایی نفوذپذیر تقسیم می کرد. اما برخلاف آن کوبیسم ترکیبی، اشکال انتزاعی را برای نمایش اشیا به شیوه ای نوین با یکدیگر ترکیب می نمود.

با طراحی تابلوی معروف Ambroise ofVollard Portrait درسال 1910 توسط پیکاسو، زبان کوبیسم اندکی تغییر یافت و هموارتر و معین تر گشت، اما این سبک هم چنان ابهام خود را حفظ نمود.

همانطور که در تصویر زیر این نقاشی پیکاسورا می بینید. چهره یک دلال هنری فرانسوی به اشکال هندسی متعدد به صورت متقارن و منظم تقسیم شده است. اما هیچ کدام از این اشکال، سه بعدی بودن را که از ملزومات هر «مکعب» است، نشان نمی دهد. در واقع همانطور که اشاره شد در اثار هنری کوبیسم بر خلاف هنر نقاشی های سه بعدی تلاش بر هموار کردن نقاشی با اشکال هندسی است که در این اثر کاملا مشهود می باشد.

این اثر که ترکیبی بود از انسان و طبیعت، پر و تهی و زمینه و پیش نما، با وجود دارا بودن انسجام بصری، به نظر می رسید که قوانین فیزیکی طبیعت را به درستی رعایت نکرده است و سه بعدی بودن را زیر سوال برده است.

 

مخترع کوبیسم کیست؟

بر اساس ویژگی تقسیم بندی و تقارن اشکال در کوبیسم تحلیلی، تصور می شود که هدف هنرمندان کوبیست نمایش اشیا و چهره های انسانی از ابعاد مختلف و در اشکال هندسی متعدد است. در صورتی که این تنها یک بعد از کوبیسم بوده و تعبیر گسترده تر دیگر این بود که هدف کوبیسم ایجاد زبان بصری نوینی با انسجام و منطق درونی خاص خود است.

اینکه پیکاسو و براک به طور آگاهانه دامنه رنگ های خود را به خاکستری ها و قهوه ای های تیره محدود می کردند به تنهایی می تواند نتیجه انقطاع آنها از طبیعت باشد.

خلاصه ای از زندگی پیکاسو نقاش اثر گرنیکا

پابلو پیکاسو، یکی از معروف ترین اسپانیایی های قرن بیستم است که به عنوان نقاش، شاعر، طراح صحنه و پیکر تراش، شهرت جهانی دارد. او در سال 1887 میلادی در شهر ساحلی جنوبی مالاگا اسپانیا متولد شد و بعد از 91 سال، در موگنیس فرانسه درگذشت.

وی را در فهرست برترین و تاثیرگذار ترین هنرمندان قرن بیستم میلادی به شمار آورده اند. دو اثر معروف وی به نام دوشیزگان آوینیون و تابلوی گرنیکا که شاهکار کوبیسم نام دارند.از جمله شاخص ترین آثار هنری اسپانیا و این هنرمند نامدار محسوب می شوند. پیکاسو بیشتر عمر خود را در فرانسه گذراند.جایی که بخشی از تاریخ هنر، مدیون تاریخ و فرهنگ آن است.جستجوگری، کنجکاوی و خلاقیت مثال زدنی پیکاسو سبب شد تا یکی از الهام بخش ترین هنرمندان قرن باشد.

پیکاسو دارای پدری تحصیل کرده و نقاشی توانا به نام جوز روییس بلنکو و مادری به نام ماریا پیکاسو بود. از سال 1901 میلادی، نام خود را به نام خانوادگی مادرش تغییر داد. وی ده ساله بود که به نقاشی علاقه پیدا کرد و اصول نقاشی را فرا گرفت و در آکادمی هنرهای عالی به نام لالخنا به تحصیل مشغول شد.

پیکاسو، اسپانیا را به مقصد فرانسه، یکی از پایتخت های هنر جهان ترک کرد. وی پرتره نگاری را نزد پدر آموخت و در نخسین سال های قرن بیستم (1902 تا 1910)، به همراه ژرژ براک، همان طور که در ابتدای مطلب گفتیم، مکتب کوبیسم را پایه گذاری کرد.

در سال 1936 جنگ داخلی اسپانیا شروع شد که تأثیر زیادی به روی پیکاسو گذاشت به طوری‌که تأثیر آن را می‌توان در تابلوی گرنیکا (1937) دید. در این پردهٔ نقاشی بزرگ، بی‌عاطفگی، وحشی‌گری و نومیدی حاصل از جنگ به تصویر کشیده شده است.

پابلو اصرار داشت که این تابلو تا زمانی که دموکراسی کشور اسپانیا به حالت اول برنگردد به آنجا برده نشود. این تابلوی نقاشی به عنوان یکی از پرجاذبه‌ترین آثار در موزهٔ مادرید سال 1992 در معرض نمایش قرار گرفت.

در سال 1936 جنگ داخلی اسپانیا شروع شد که تأثیر زیادی به روی پیکاسو گذاشت به طوری‌که تأثیر آن را می‌توان در تابلوی گرنیکا (1937) دید. در این پردهٔ نقاشی بزرگ، بی‌عاطفگی، وحشی‌گری و نومیدی حاصل از جنگ به تصویر کشیده شده است.

پابلو اصرار داشت که این تابلو تا زمانی که دموکراسیـ کشور اسپانیا به حالت اول برنگردد به آنجا برده نشود. این تابلوی نقاشی به عنوان یکی از پرجاذبه‌ترین آثار در موزهٔ مادرید سال 1992 در معرض نمایش قرار گرفت.

معشوقه های وی از جمله فرانسیس گیلوت (نقاش و نویسنده فرانسوی و همسر کاشف واکسن فلج اطفال)، ماری ترزا والترز و ژنویو لاپورت موضوع اثرهای هنری وی بودند و نقش مهمی را در خلق برخی از بهترین آثار پیکاسو داشتند. بالاترین قیمت پرداخت شده برای نقاشی پابلو پیکاسو 126٫4 میلیون دلار به تابلویی به نام پسری با پیپ بود که در تاریخ مه 4، 2004 به فروش رفت.

گرنیکای پیکاسو

 

داستان گرنیکای پیکاسو: شکوه کوبیسم با درام تخریب

تابلوی گرنیکا، اثری ستودنی از خالق کوبیسم، یکی از ماندگار ترین تابلوهای نقاشی قرن بیستم قلمداد می شود.

این هنرمند اسپانیایی، در این اثر بر خلاف نقاشی های قبلی خود که جشنواره ای از رنگ را با طرح ها و نقش های مکعبی و گوناگون به تصویر می کشید، سیاه و سفید طراحی شد. تابلویی ضد جنگ و خواهان صلح است. این تابلو، می کوشد تا بمباران منطقه گرنیکا که در شمال اسپانیا قرار دارد را به تصویر بکشد و به دستور دولت اسپانیا طراحی شد.

این تابلو 3.5 متر در 7.5 متر کشیده شد و از جمله بزرگ ترین تابلوهای پیکاسو به شمار می رود. شخصیت های بسیاری در این تابلو حضور دارند که هر یک داستان خاص خود را دارند. داستانی چند بعدی با نقاشی تک بعدی. نقاشی گرنیکا از پابلو پیکاسو را می توان یکی از معروفترین نقاشی های تمام دوران در نظر گرفت.

هم چون تمام کارهای هنری مشهور دیگر، پی بردن به تمام لایه های پنهان این نقاشی کار راحتی نیست و می توان نقد و برداشت های متفاوت زیادی از آن به دست آورد. ولی به راستی معنای واقعی این نقاشی دیواری عظیم چیست؟ با کمی تحلیل و بررسی می توان به نتایج مختلفی هم چون اهمیت اسپانیا، جنگ و البته گاوبازی رسید.

تابلو نقاشی «گرنیکا» از چپ به راست یک مادری را نشان می دهد که بالای جسد بیجان دخترش زانو زده و سرش را به آسمان گرفته و درد خودش را فریاد می‌زند. کنار زن کله یک گاو نر است که سمبل فاشیسم و دیکتاتوری ژنرال فرانکوست.

پایین تصویر در سمت چپ جسد یک سرباز مدافع دیده می شود که هنوز در دست راستش یک شمشیر شکسته گرفته.

در وسط تابلو یک اسب است (سمبل پرولتاریا و زحمتکشان) که یک دست یک نیزه را از بالا با تنش فرو کرده. سمت راست اسب یک دختر جوان در حال فرار از سمت راست تابلو به طرف سمت چپ تابلوست.

در قسمت راست تصویر یک زنی است که در میا‌‌ن شعله‌های آتش در حال سوختن است و دستهایش را سوی آسمان دراز کرده است…

نقاشی «گرنیکا» که در کنار نقاشی «دوشیزگان آوینیون» مهم ترین و مشهورترین نقاشی پابلو پیکاسوست، تجاوز به یک ملت را نشان می دهد.

تابلوی گرنیکا در حال حاضر در موزه ملکه سوفیا در مادرید نگهداری می‌شود و نقاشی بسیار عظیمی است.

غیبت رنگ‌ها در این نقاشی باعث می‌شود حالتی مجازی از یک عکس سیاه و سفید از حادثه‌ای واقعی به ذهن متبادر شود.

اهمیت نمادین این نقاشی در حمایت از صلح و نشان‌دادن چهره کریه جنگ و فاشیسم آن‌قدر بالاست که یک کپی فرش‌بافی‌شده از گرنیکا بر سردر ورودی سالن شورای امنیت سازمان ملل متحد نصب شده بود.

خیلی‌ها معتقدند گرنیکا مهم‌ترین اثر پیکاسو و به نوعی بیانیه سیاسی او است.

نمادهای مختلفی در این نقاشی دیده می‌شوند و تفسیرهای متفاوتی هم از آنها ارائه شده است.

از مهم‌ترین این نمادها می‌توان به گاو و اسب اشاره کرد که در فرهنگ اسپانیایی اهمیت زیادی دارند.

برخی می‌گویند گاو احتمالا نمادی از پیشروی سریع و خشونت‌بار فاشیسم در آن زمان و اسب هم نمادی از مردم شهر گرنیکا بوده است.

هراس شدید از مرگ و نابودی هم از دیگر نکاتی است که در گرنیکا توجه بیننده را به خود جلب می‌کند.

پابلو پیکاسو در سال 1973 میلادی درگذشت و دو سال بعد، ژنرال فرانکو که سال‌ها اسپانیا را به وحشت و نابودی کشانده بود هم از دنیا رفت.

پیکاسو علاقه‌ای نداشت که تابلوی گرنیکا در زمان زمامداری فرانکو در اسپانیا به نمایش دربیاید و در نهایت هم تنها پس از مرگ فرانکو بود که تابلوی گرنیکا در اسپانیا ماندگار شد.

این تابلو در سال 1981 میلادی و توسط دولت جمهوری اسپانیا به این کشور بازگشت.

خیلی‌ از مردم اسپانیا معتقدند که این تابلو منحصر بفرد نباید در موزه باشد بلکه باید در ساختمان پارلمان اسپانیا باشد (یا شاید حتی در پارلمان اتحادیهٔ اروپا در اِستِراسبورگ)، به عنوان یک سمبلی که نمایندگان مجلس دائم به آن بنگرند و مواظب باشند که دوباره فاشیسم چنگال‌هایش را بر قاره اروپا نیفکند.

پیکاسو در جایی می گوید: «به عنوان یک هنرمند، در تمام زندگی ام به طور پیوسته مشغول مقابله با مرگ هنر بودم.

در نقاشی گرنیکا به دنبال نمایش ترس و وحشت خود از حملات نظامی هستم که دارد اسپانیا را وارد دریای مصیبت و مرگ می کند.»

همان طور که خود پیکاسو هم اشاره می کند، گرنیکا اساسا یک نقاشی ضد جنگ است و به شکلی بصری، تاثیر ویرانگر و پر هرج و مرج جنگ را بر روی مردان و زنان به نمایش می گذارد. به ویژه در این نقاشی، هدف نقاش نمایش مردم عادی و شهرنشین معمولی است.

پیکاسو گرنیکا را در سال ۱۹۳۷ به اتمام رساند، زمانی که نه تنها اسپانیا، بلکه کل دنیا درگیر تنش های سیاسی بود. جنگ جهانی دوم تنها چند سال بعد آغاز می شد و مصیبت بزرگتری دامن اروپا را می گرفت.

در گرنیکا می توان مشاهده کرد که قربانیان این بمباران به دو دسته تقسیم می شوند، عده ای مرده اند و عده ای دیگر هنوز زنده هستند.

جسد یک فرد بر روی زمین افتاده است و دو طرف آن را قربانیان زنده ای تشکیل می دهند که سرهای خود را عقب گرفته اند و آه و ناله می کنند.

در سمت چپ تابلو مادری فرزند خود را در آغوش گرفته است، فرزندی که به نظر می رسد در اثر بمباران کشته شده است.

در مجموعه مارسین علاوه بر خرید صنایع دستی انواع تابلو ها نقاشی در سبک های مختلف را می توانید خریداری نمایید همچنین میتوانید طرح مورد نظز خود را به نقاشان حرفه ای ما سفارش دهید.

مارسین-فروشگاه صنایع دستی

یک نظر در “دانستنی هایی درباره ی گرنیکا

  1. محمد میلانی گفت:

    سلام وقت بخیر. مقاله بسیار مفید و درجه یکی بود. خیلی حال کردم باهاش.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *