مجله مارسین, مجله هنر

همه چیز درباره آجیده دوزی

همه چیز درباره آجیده دوزی

آجیده دوزی چیست؟

آجیده دوزی از جمله صنایع دستی و رودوزی‌های سنتی و با سابقه ایرانی است که در آن لایه‌ای از پنبه بین دو لایه پارچه قرار می گیرد و سپس با دوخت پارچه، نقوش و طرح‌های ظریف و برجسته‌ای روی آن ایجاد می‌شود و به آن پنبه دوزی یا لایه دوزی نیز می گویند.خرید صنایع دستی متنوع در ایران یکی از سوغاتی های این سرزمین پهناور است.

آجیده در فارسی به معنای بخیه زدن، سوزن زدن، خلائیدن سوزن یا درفش یا نشتر در چیزی است.

پیشنهاد می‌کنیم از صنایع دستی شیک و زیبا، مناسب برای انواع هدایای سازمانی و شرکتی در بسته بندی فوق العاده، در صفحه ی هدایای سازمانی مارسین دیدن فرمایید.

آجیده دوزی چیست؟

 

تاریخچه آجیده دوزی: سفری در دل تاریخ

آجیده دوزی، هنری دیرینه و اصیل ایرانی، ریشه در اعماق تاریخ دارد. قدمت این هنر را به دوران هخامنشیان و اشکانیان نسبت می‌دهند. در آن زمان، از آجیده دوزی برای استحکام بخشیدن به تسمه‌های تیر و کمان و همچنین برای گرم‌تر کردن لباس‌ها استفاده می‌شد.

در طول تاریخ، آجیده دوزی فراز و نشیب‌های بسیاری را پشت سر گذاشته است. در دوره صفوی، این هنر رونق بسیاری گرفت و هنرمندان آجیده دوز، نقوش ظریف و زیبایی را بر روی پارچه‌های قلمکار خلق می‌کردند.

سفرنامه‌های سیاحان غربی، گواهی بر محبوبیت آجیده دوزی در دوران صفوی است. پیتر دلاواله در سفرنامه خود، جلیقه‌های زمستانی ایرانیان را که با آجیده دوزی تزئین شده بودند، توصیف می‌کند. شاردن نیز در سفرنامه خود به استفاده از آجیده دوزی در لباس‌های ایرانیان اشاره می‌کند.

کاربرد آجیده دوزی تنها به لباس‌ها محدود نمی‌شد. از این هنر برای تزئین روبالشتی، کلاه، بقچه، سوزنی و وسایل آشپزخانه نیز استفاده می‌شد. نقوش رایج در آجیده دوزی شامل نقوش هندسی، گل و مرغ، گل و بته، بازوبندی، نقش‌های دایره و بیضی و لوزی و گلدانی بود.

در سال‌های اخیر، تغییراتی در تکنیک آجیده دوزی ایجاد شده است. به جای پنبه، از ابر یا اسفنج و در لباس‌های زمستانی از پشم شیشه استفاده می‌شود. همچنین، پارچه‌هایی با آجیده دوزی ماشینی در بازار موجود هستند.

با وجود این تغییرات، آجیده دوزی سنتی هنوز هم در برخی نقاط ایران و کشورهایی مانند تاجیکستان رواج دارد. پالتوهای بلند با آجیده دوزی دستی که در این مناطق تولید می‌شوند، بسیار گرم و زیبا هستند و طرفداران بسیاری دارند.

آجیده دوزی، هنری ارزشمند و یادگاری از گذشته است که با ظرافت و زیبایی خود، هویت ایرانی را به نمایش می‌گذارد.

آجیده دوزی

 

آجیده دوزی: مراحل دوخت و تولید

آجیده دوزی، هنری ظریف و زیبا، با تکنیک‌های متنوعی انجام می‌شود که هر کدام ظرافت و زیبایی خاص خود را دارند. در ادامه، به برخی از این تکنیک‌ها می‌پردازیم:

 

1. آجیده دوزی ساده بدون لایه وسط:

  • انتقال طرح: طرح مورد نظر را روی کاغذ کشیده و با چرخ خیاطی بدون سوزن، سوراخ سوراخ می‌کنیم. سپس طرح را روی پارچه رویه قرار داده و با پودر زغال یا گچ، آن را به پارچه منتقل می‌کنیم.
  • دوخت: با سوزن و نخ‌های پنبه‌ای بی‌رنگ و کوک‌های کوتاه، طرح را به پارچه رویه و آستری می‌دوزیم.

 

2. آجیده دوزی لایه دار:

  • آماده سازی: پارچه رویه را روی پنبه قرار داده و به هم کوک می‌زنیم. سپس پارچه آستری را روی پنبه قرار داده و هر سه لایه را با سوزن به هم می‌دوزیم.
  • نقش پردازی: با فاصله، لایه‌ها را کوک زده و نقش مورد نظر را روی پارچه پیاده می‌کنیم.
  • دوخت: با استفاده از سوزن‌های بلند، کوک‌های کوتاه و منظم را در طرح ایجاد می‌کنیم.

 

3. آجیده دوزی برجسته:

  • دو نوع دوخت:
    • پر کردن طرح: خطوط طرح را دوخته و داخل آن را با پنبه پر می‌کنیم تا برجسته شود.
    • برجسته سازی با نخ: خطوط طرح را در دو خط دوخته و از داخل کانال‌ها، نخ پرک یا نخ کلفت پشمی رد می‌کنیم تا برجسته شود.
  • پر کردن:
    • سوراخ کوچکی در آستری باز کرده و به آرامی پنبه را با سوزن داخل طرح فرو می‌بریم.
    • دقت می‌کنیم که عمل پر کردن یکنواخت و مرتب انجام شود.

 

4. آجیده دوزی لایه دار با رویه تکه دوزی یا چهل تکه دوزی:

  • پیشرفت در نقوش:
    • از قطعات درهم و بدون فرم خاص تا برش‌های منظم و طرح‌های موزاییکی
    • استفاده از برش‌های مختلف، رنگ‌های متضاد و طرح‌های دو تکه‌ای

نکات:

  • در آجیده دوزی برجسته، بهتر است از طرح‌های کوچک استفاده شود.
  • در آجیده دوزی لایه دار با رویه تکه دوزی، طرح‌های شش گوش، مورب، مربع و مستطیل زیبایی خاصی به کار می‌بخشند.

با تسلط بر تکنیک‌های مختلف آجیده دوزی، می‌توانید آثار هنری ظریف و زیبایی خلق کنید و از ظرافت و زیبایی این هنر اصیل ایرانی لذت ببرید.

مراحل آجیده دوزی

مراکز تولید آجیده دوزی

امروزه این هنر بیشتر در شهر کرمان رواج دارد و یکی از سوغاتی های معروف این استان برگرفته از هنر آجیده دوزی می‌باشد.

موارد مصرف 

از موارد مصرف آجیده دوزی می توان به روبالشی، لباس، بقچه، وسایل آشپزخانه و … می‌باشد که در جهیزیه ی عروس خانم ها بسیار کاربرد دارد. مجموعه ی مارسین یکی از تولید کنندگان انواع صنایع دستی در ایران است، که برخی از محصولات خاص و کاربردی خود را در صفحه ی جهیزیه ی عروس برای شما عرضه می‌دارد.


مارسین-فروشگاه صنایع دستی

دنبال چی میگردی؟

حالا که این مطلب رو خوندی، بهمون بگو دوس داری در مورد چه موضوعی محتوا بنویسیم؟

چه محصولی مد نظرت بود که توی فروشگاه ما پیدا نکردی؟ پیشنهاد میدی چه محصولاتی رو اضافه کنیم؟

فقط کافیه اسم و شماره تماس خودتو وارد کنی و نظرتو برامون بفرستی. ما تک تک پیام های شما رو با دقت میخونیم.

"*" قسمتهای مورد نیاز را نشان می دهد

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *