مجله مارسین, مجله هنر

اشتراکات صنایع دستی ایران و عمان

سبد عمانی

صنایع دستی ایران و عمان

 صنایع دستی هر کشور نشان‌دهنده سطح فرهنگ و هنر آن ملت می باشد. امروزه با توجه به کمیاب بودن صنایع دستی ایران در سراسر جهان و همچنین تنوع بسیار زیاد آن در بیش از ۳۰۰ رشته هنر دستی، همواره طرفداران بسیاری در کشورهای سراسر دنیا داشته و سهم زیادی در صادرات کالاهای ایران دارد.

 از جمله این کشورها می‌توان به همسایه جنوبی کشورمان عمان اشاره کرد. اخیراً معاون محترم صنایع دستی و هنرهای سنتی کشور ، در بازدید از مراکز صنایع دستی شهر نزوی در عمان، به کسب و ایجاد بازارهای جدید فروش صنایع دستی ایران اشاره کرد.

با توجه به وجود گردشگران بسیار زیاد در عمان و نیز وجود صنایع دستی کشورهایی مانند هند و چین در این کشور، می توان فهمید که صنایع دستی ایران نیز می تواند سهم بسیار مهمی در فروش و پیشرفت در زمینه هنر و صنایع دستی کشور عمان داشته باشد.

کشور های ایران و عمان از گذشته تا به امروز رابطه خوبی با یکدیگر داشتند. همچنین دلایل خوبی برای سرمایه گذاری در کشور عمان وجود دارد که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد: 

ریال عمانی سومین پول ارزشمند دنیا،

  •   تورم نزدیک به صفر، 
  • ثبات سیاسی و اقتصادی بسیار بالا، 
  • عدم وجود مالیات بر درآمد شخصی، 
  • اقامت راحت در عمان، 
  • توافقنامه آزاد تجاری با ایالات متحده 
  • و نیز حمایت سلطنت عمان از سرمایه گذاران خارجی.

اشتراک های صنایع دستی ایران و عمان

هرچند صنایع دستی عمان در مقایسه با صنایع دستی ایران بسیار ناچیز است، اما همچنان اشتراکاتی بین صنایع دستی ایران و عمان وجود دارد. از اشتراکات هنر های دستی این دو کشور میتوان به سفالگری ( شامل انواع ظروف سفالی مانند کوزه ، کاسه ، گلدان و … )، انواع لباس های سنتی که بیانگر فرهنگ آن قوم و ملت است، زیورآلات دست ساز متنوع ( دستبند ، انگشتر ، گوشواره ، گردنبند و … )، محصولات چوبی و مشتقات آن ( از در و پنجره های چوبی گرفته تا صندوقچه و ظروف چوبی ) و … اشاره کرد.

صنایع دستی صادراتی ایران و عمان

بیشترین کالا های صادراتی در عمان شامل نفت و گاز ، فلزات و سنگ های قیمتی ، پلاستیک و لاستیک ، خرما و انواع ماهی میباشد . در ایران نیز علاوه بر کالا های نفتی و شیمیایی ، میعانات گازی ، مواد معدنی و مصالح ساختمانی ، محصولات کشاورزی و دامی و صنایع غذایی ، صنایع دستی نیز سهم زیادی در صادرات ایران دارند .

در این بخش ، بیشترین رقم صادرات مربوط به فرش دستباف ایرانی میباشد که به کشور هایی از جمله آمریکا ، انگلیس ، ایتالیا ، آلمان ، فرانسه ، سوییس ، لبنان ، امارات و ژاپن صادر میشود .

در میان دایره وسیع صنایع دستی ایران ، علاوه بر فرش ایرانی ، از دیگر محصولات پرطرفدار میتوان به انواع سفال و سرامیک ، زیورآلات سنتی  ، ظروف شیشه‌ای و محصولات چوبی و مسی اشاره کرد . همه این کالا ها به علت داشتن ظرافت و نقش های بسیار زیبا در بین کشورهای مختلفی از جمله  چین ، انگلستان و عراق طرفداران زیادی دارند .

تنوع بسیار زیاد در صنایع دستی ایران و همچنین عدم وجود محصولات مشابه آنها در کشورهای دیگر  ، باعث شده است که مردم سراسر جهان تمایل زیادی به خرید انواع صنایع دستی ایرانی داشته باشند .معمولا یکی از برنامه هایی که توریست ها در سفر به ایران دارند خرید صنایع دستی است.

صنایع دستی ایران از اصیل ترین و کاربردی ترین هنرهای کشور به شمار می‌رود و بیانگر فرهنگ ایرانی می باشد . این صنایع معمولاً در مناطق روستایی و عشایری ساخته می‌شود و جالب است بدانید بیش از ۷۰ درصد از تولید کنندگان صنایع دستی ایران را بانوان تشکیل می‌دهند .

 

صنایع دستی ایران

صنایع دستی ایران شامل حدود سیصد رشته هنر دستی متنوع می باشد که به صورت رسمی توسط صنایع دستی و میراث فرهنگی به ثبت رسیده است . صنایع دستی ایران ریشه در فرهنگ و هنر غنی ایران و ایرانی دارد و بخش مهمی از بازارهای سنتی در شهرهای گوناگون کشورمان را تشکیل می‌دهد .

در طول تاریخ وجود اقوام و فرهنگ های مختلف در کشور ایران باعث ابداع هنرهای دستی متفاوت شده است . اگرچه در گذشته از این هنرها برای رفع نیازهای روزمره زندگی استفاده می‌شد اما امروزه با وجود انواع ماشین آلات ، جنبه هنری نیز پیدا کرده است .

 از جمله صنایع دستی ایران می‌توان به انواع بافت و زیر انداز‌های‌سنتی ، قالی‌ ، قالیچه ، گبه ، زیلو ، گلیم ، کنده کاری های چوبی ، میناکاری ، خاتم کاری ، فیروزه کوبی ، زیورآلات سنتی ، معرق کاری ، منبت کاری ، حصیربافی ،  قلمزنی ، حکاکی ،  چرم و پوست ، ملیله دوزی ، شیشه‌گری و … اشاره کرد . در ادامه قصد داریم به معرفی برترین صنایع دستی در ایران بپردازیم و با آنها آشنا شویم.

مطلب پیشنهادی: خرید صنایع دستی ایرانی در خارج از کشور

میناکاری

میناکاری را می‌توان به عنوان یکی از مهم ترین صنایع دستی ایران به شمار آورد که قدمتی بیش از  پنج هزار سال دارد . مینا به معنای آسمان آبی می باشد . این رنگ زیبا حاصل ترکیب قلع ، پودر سنگ های مس و آهن با عنصر های شیمیایی و طبیعی میباشد .

شهر اصفهان که نام هنر نصف جهان را نیز به خود اختصاص داده است ، شهرت زیادی در ساخت انواع ظروف میناکاری دارد . همچنین از محصولات میناکاری برای خرید هدایای سازمانی و مناسبتی نیز به شدت استقبال می‌شود . مارسین انواع ظروف میناکاری شامل بشقاب ، گلدان ، کاسه ، شکلات خوری ، شمعدان و …  را  در اختیار شما قرار میدهد .

خاتم کاری

از دیگر صنایع دستی پرطرفدار در ایران که در میان گردشگران و مسافران خارجی نیز بسیار مورد استقبال قرار می‌گیرد ،  هنر خاتم کاری می باشد . خاتم کاری از صنایع دستی اصیل ایرانی است که برای ساخت آن نیاز به صبر ، حوصله و دقت فراوانی می باشد . خاتم کاری شامل چند ضلعی هایی منظم و رنگین بر سطح کار بر مبنای ایجاد طراحی هندسی است که در نهایت تبدیل به اثری بسیار زیبا و خیره کننده می‌شود .

برای ساخت محصولات خاتم کاری از انواع چوب مانند چوب درخت گردو و آبنوس ، استخوان هایی مثل استخوان شتر ، عاج فیل و نیز فلزهایی مانند برنج و آلومینیوم استفاده میشود . مارسین انواع محصولات خاتم کاری شامل ساعت ، جعبه جواهرات ، جعبه دستمال ، جعبه کارد و چنگال ، سطل و … را به شما ارائه میدهد .

فیروزه کوبی

فیروزه کوبی همانند بسیاری از هنرها جنبه کاربردی ، تزیینی و تجملی دارد . سنگ فیروزه از زیباترین سنگ های جهان میباشد و رنگ آبی چشم‌نواز آن به دلیل وجود عنصر مس در آن می باشد .

بهترین و مرغوب ترین نوع سنگ فیروزه در جهان ، مربوط به کشورمان ایران و معدن بزرگ  فیروزه واقع در نیشابور می باشد . از سنگ فیروزه برای ساخت انواع ظروف مانند ، قندان ، گلدان ، شیرینی خوری  و همچنین انواع زیورآلات و اشیای تزیینی استفاده می شود ‌.

زیورآلات 

زیورآلات تنها محدود به طلا و جواهرات نمیشوند ؛ بلکه می‌توانند ساخت دست های هنرمند اقوام ایرانی در مناطق مختلف کشور باشند . مردمان هر‌منطقه برای ساخت زیورآلات از طرح و الگوهای متفاوت و خاص خود استفاده می‌کنند که در واقع بیانگر فرهنگ آنها می‌باشد .

زیورآلات دست ساز در ایران قدمت چند هزار ساله دارند و در نقاط مختلف جهان مورد استفاده قرار می‌گیرند . از دستبند و انگشتر گرفته تا پابند و گردنبند همگی‌به دلیل  کمیاب بودن ، نقوش پر‌معنا و نیز زیبایی خاصی که دارند مورد پسند افراد زیادی در سراسر‌ دنیا قرار میگیرند .

ظروف مسی

مسگری یکی از صنایع دستی بسیار قدیمی در ایران به شمار می‌آید . با این وجود امروزه نیز همچنان از ظروف مسی استفاده های زیادی می شود . در شهرهایی مانند اصفهان ، زنجان ، قزوین و کرمان انواع ظروف مسی در طرح و اندازه های متفاوت یافت می شود که هر کدام کاربرد مخصوص به خود را دارند .

ظروف مسی در بین کشورهای عربی طرفداران بسیاری داشته و از کالاهایی به حساب می‌آید که سهم زیادی در صادرات صنایع دستی ایران دارند .

فرش و گلیم دستباف ایرانی

فرش دستباف ایرانی پرفروش ترین صنایع دستی در ایران میباشد . قالیچه ، قالی ، گبه ، زیلو و گلیم همگی از صنایع دستی محبوب و پر طرفدار ایران به حساب می‌آید .

از سالیان گذشته و روزگاران قدیم تاکنون فرش ایرانی همواره شهرت جهانی داشته است . ایرانیان در گذشته برای رفع نیازهای خود مانند گرم کردن خانه ، رهایی از سرما و گرد و غبار ، در تولید قالی چنان تسلط پیدا کرده بودند که هیچکس قادر به رقابت با آنها نبود .

فرش ایرانی در طرح ها و مدل های بسیار متنوع در شهرهایی چون اصفهان ، یزد و کاشان وجود دارد . هر کدام از این مناطق با توجه به ویژگی های قومی و فرهنگی خود به بافتن فرش های زیبا که برگرفته از نقش‌های سنتی و عناصر موجود در طبیعت می‌باشد می‌پردازند .

تاریخچه فرش قالی ایرانی

چوب و مشتقات آن

برای ساخت تعداد زیادی از صنایع دستی ایران از چوب استفاده می شود . چوب و همه محصولات و مشتقات آن نقش بسیار مهمی را در صادرات صنایع دستی ایران دارند . از کشورهایی که بازار اصلی این محصولات را تشکیل می‌دهند می‌توان به قطر ، عراق ، امارات متحده عربی ، ترکیه ، افغانستان و … اشاره کرد .

صنایع دستی چوبی

سفالگری

بی‌شک یکی از قدیمی ترین هنرها و صنایع بشری سفالگری است . سفالگری به ساخت ظروف سفالین گفته می‌شود که با قرار گرفتن داخل کوره و به واسطه دمای زیاد کوره پخته و به سفال سخت و محکم تبدیل میشوند . ایران مرکز سفال در سراسر جهان به شمار می رود و  همواره مورد استقبال بسیاری از کشورها و گردشگران قرار می‌گیرد و شهرت جهانی دارد .

ایرانیان از دیرباز از ظروف سفالی برای رفع نیازهای روزمره زندگی خود استفاده می کردند . امروز نیز همچنان از انواع ظروف سفالی از جمله کوزه سفالی ، وسایل تزیینی ، کاسه ، گلدان و … با طرح و رنگ های متفاوت استفاده می شود .

سفالگری

شیشه گری

صنایع دستی شیشه‌ای با درخشش زیبایی که دارند جزو هنرهای دستی محبوب به شمار می‌آیند‌ . شیشه ترکیبی از سیلیکات های قلیایی است و دارای اشکال هندسی نمی باشد ؛ از این رو به راحتی در کوره و با دمای مورد نظر به اشکال متنوع و دلخواه تبدیل می شود .

از محصولات شیشه ای نیز برای ساخت انواع ظروف چه کاربردی و چه تزیینی استفاده می شود و آن قدر دارای تنوع در طرح و رنگ و سایز است که به راحتی با هر سلیقه‌ای مطابقت پیدا می کند .

شیشه گری

معرق کاری

معرق کاری در لغت به معنای وصله کردن چیزی میباشد و به هر کاری که دارای تکه و رگه باشد و توسط وصله به هم متصل شده باشد معرق کاری می گویند . معرق کاری با استفاده از انواع چوب ها در رنگ و سایزهای متفاوت در کنار مواد دیگری مثل فلز و خاتم ساخته می‌شود .

اما متریال اصلی و پرطرفدار آن چوب است . از جمله کاربردهای معرق کاری می‌توان به انواع وسایل چوبی که با این هنر تزیین شده اند مانند میز ، در ، بوفه ، کتابخانه ، وسایل چوبی کوچک ، تابلوهای چوبی ، وسایل دکوری و … اشاره کرد .

تابلو معرق میناکاری کد 9
تابلو معرق میناکاری کد 9

منبت کاری

از دیگر هنرهای پرطرفدار ایرانی می‌توان به صنایع دستی منبت کاری اشاره کرد که بر روی چوب اجرا می شود و نیازمند هنر و البته دقت و حوصله فراوان می باشد . هنرمندان با چند قلم و اسکنه ای فلزی طرح و نقش مورد نظر خود را بر روی چوب پیاده می‌کند .

برای این کار از چوب هایی مانند چوب آبنوس ، گردو  و شمشاد  استفاده میشود . انواع تابلوهای منبت کاری در فروشگاه های صنایع دستی به چشم می خورد . این‌ تابلو ها در گذشته معمولا دارای نقوش اسلیمی بودند و امروز نیز علاوه بر طرح های جدید تر همچنان از این نقوش قدیمی استقبال می شود .

همه چیز درباره منبت کاری

حصیربافی

هنر حصیر بافی در واقع بافتن و پیچاندن رشته های گیاهی در شکلهای مختلف به صورت ساده و نقش دار می باشد که می‌توانند به کمک دست و یا پا انجام شود . استفاده ایرانیان از حصیر تنها به زیر انداز محدود نمی‌شود بلکه در ساخت انواع سینی ، سبد ، کیف ، زنبیل ، پرده حصیری ، گلدان ، کلاه ، ظروف کاربردی و … از آنها استفاده می‌شود .

حصیربافی از زمان های دور تا به امروز در کشورهایی از جمله ایران ، آفریقا ، تایلند و اندونزی رواج داشته است . در  مناطق مختلف ایران مخصوصاً شمال و جنوب کشور که دسترسی به مواد اولیه از جمله برگ درخت خرما ، نی و ساق گندم وجود دارد ، هنر حصیربافی به شدت به چشم می خورد .

حصیربافی

قلم زنی

قلمزنی هنری است که در آن به کنده کاری و ایجاد نقوش بر روی سنگ و نیز اشیای فلزی به ویژه مس ، طلا ، نقره و برنج می پردازند . از شهرهایی که قلمزنی در آنها رونق فراوانی دارد می توان به اصفهان اشاره کرد . از هنر قلمزنی برای ساخت انواع ظروف مانند گلدان ، سینی ، کاسه ، قندان ، بشقاب و زیورآلات استفاده می‌شود .

همه چیز در مورد قلم زنی

نگارگری

نگارگری از زیباترین هنرهای دستی ایران میباشد که از بین آثار مختلف طراحی و نقاشی سنتی ، از تنوع بیشتری در زمینه رنگ آمیزی ، موضوع ، ترکیب بندی و گستردگی برخوردار است .

نگارگری از هنرهای تجسمی ویژه‌ای است که در اصفهان جایگاه مخصوص به خود را دارد . مینیاتور کلمه ای فرانسوی است که به معنای کوچک و ظریف می باشد ‌. این واژه به اشتباه به جای نگارگری به کار برده می شود اما می‌توان گفت بیشتر اشاره به برخی ظریف کاری ها و زیبایی‌های خاص هنر مینا‌کاری دارد .

نگارگری

صنایع دستی عمان

عمان ،  همسایه جنوبی ایران و از زیباترین کشور های خلیج فارس می باشد . از شهر های جذاب آن میتوان به مسقط ( پایتخت) ، نزوی ، صحار ، بهلا ، قریات ، خصب ، رستاق ، الحمرا و صور اشاره کرد . مراکز خرید زیادی در پایتخت این کشور وجود دارد که از جمله آنها میتوان به گرند مال مسقط اشاره کرد .

در این فروشگاه علاوه بر هایپر مارکت ، انواع برند های مد و پوشاک و سینما های بزرگ ، یک بازار سنتی زیبا هم وجود دارد که باعث افزایش محبوبیت این مرکز خرید شده است . سوغات عمان شامل انواع صنایع دستی میباشد و در بسیاری بازارهای این کشور به چشم می خورد . در ادامه به بررسی برخی از هنرهای دستی پرطرفدار عمان می پردازیم .

خنجر عمانی

 شاید برای شما عجیب به نظر برسد اما تقریباً همه ی مردمان عمان صاحب یک خنجر هستند . در واقع خنجر از مهمترین سوغات در این کشور به شمار می‌رود و بیانگر فرهنگ آنها می‌باشد . خنجر در حدی برای این‌کشور اهمیت دارد که حتی در پرچم عمان نیز دیده می‌شود .

مردم عمان در جشن ها و مراسم های مهم مانند عروسی ،  جلسات ، جشنواره های ملی  و … از این خنجر‌ها استفاده کرده و ان ها را به دور کمر‌خود‌ میبندند . خنجر های عمانی از جنس نقره می باشند و برای ساخت دسته آنها نیز بعضا از عاج فیل استفاده می‌شود .

خنجر عمانی

سفال عمانی

سفال از مهمترین صنایع دستی عمان به شمار می‌رود که کاملا هنر دست بوده و اغلب در رنگ‌های قهوه‌ای کمرنگ و بژ ساخته می‌شود‌ . شهر بهلا ( نزدیک به نزوی و در 200 کیلومتری مسقط ) پر از قلعه های قدیمی و ظروف سفالی بوده و نیز بهترین مکان برای خرید انواع سفال در رنگ و طرح های متفاوت می باشد . استفاده از محصولات سفالی عمان تنها به دکور و تزئینات محدود نمی‌شود بلکه برای نگهداری از حبوبات ، آب و خرما که از مهمترین محصولات صادراتی عمان می باشد نیز کاربرد دارد . 

سفال عمانی

مندو یا صندوقچه عمانی

از دیگر سوغات و هنرهای دستی اما می‌توان به مندو یا همان صندوقچه های عمانی اشاره کرد که علاوه بر کاربردهای زیادی که می‌توانند داشته باشند ، در ابعاد و طرح های بسیار متنوع نیز وجود دارد و مناسب با بسیاری از سلیقه ها می باشند . کشور عمان به طور کلی دارای درختان با چوب های بسیار با کیفیت می باشد که برای ساخت انواع وسایل چوبی و یا حتی در و پنجره  از آنها استفاده می شود .

مندو یا صندوقچه عمانی

سبد عمانی

 عمان کشوری پر از درختان نخل می باشد که در همه جای این کشور به چشم می‌خورد و آنقدر زیاد است که تقریباً همه مردم عمان حداقل یک درخت خرما در حیاط خانه خود دارند . عمانی ها علاوه بر استفاده از خرما ، از برگ های سبز و خشک درخت آن نیز استفاده کرده و سبدهای دست ساز زیبایی را می سازند . این سبدها نیز از صنایع دستی مهم عمان به حساب می‌آید و کاربردهای بسیاری را نیز دارا هستند .

سبد عمانی

لباس های سنتی عمانی

از دیگر هنرهای دستی عمان میتوان به لباس‌های سنتی آنها اشاره کرد که در طرح ،  اندازه  و رنگ های متنوع وجود دارند . از لباس های بلند سفید و رنگی گرفته تا روسری و کوما . کوما یا کلاه عمانی مخصوص مردان عمانی است که از جنس پارچه بوده و پر از نقش و رنگهای زیبا می باشد .

لباس سنتی عمان
کوما عمان

زیورآلات عمانی

 علاوه بر ساخت خنجر هایی از جنس نقره ، انواع زیورآلات نیز در عمان وجود دارند . این زیورآلات شامل انواع دستبند ، انگشتر ، گردنبند ، گوشواره ، النگو ، پابند و … میباشند . برای ساخت آنها‌ نیز از نقره مرغوب استفاده می‌شود که از عناصر اصلی برای ساخت جواهرات عمانی می باشد .

جواهرات عمانی

عصای عمانی

 علاوه بر خنجر عمانی ، نوعی عصای دستی وجود دارد که چوب  آن از نی ساخته می شود . همچنین به طور مخفیانه شمشیری درون این عصا ها قرار گرفته است .  در گذشته استفاده از این عصا ها بسیار مرسوم بوده و در جشن ها و مراسم های مختلف مورد استفاده قرار می گرفته است . اما امروز بیشتر بیانگر نمادی از قدرت میباشد .

جواهرات عمانی

نحوه عرضه صنایع دستی ایران در عمان

ارائه صنایع‌دستی در عمان تنها محدود به مردم عمان نمی باشد ؛ بلکه می تواند دریچه و واسطی برای ارتباط با تجار ، مشتریان و گردشگران سایر کشورها باشد . برای عرضه صنایع دستی در عمان می توان با نمایشگاه ها و فروشگاه های معتبر از جمله مراکز خرید شهرهای مسقط و صلاله در ارتباط بوده و محصولات خود را به آنها ارائه و به فروش برسانید .

همچنین گیفت شاپ ها و شعبه های فروشگاهی در هتل ها می تواند فرصت مناسبی برای عرضه محصولات صنایع دستی باشد ‌. علاوه بر آن راه اندازی دفترکاری می‌تواند برای ارائه محصولات به تجار و کشورهای سراسر جهان بسیار موثر باشد‌.

حضور مجموعه مارسین در عمان

در تیرماه سال ۱۳۹۸ مجموعه مارسین همراه با هیئت تجاری ایران و عمان و نیز وزیر گردشگری وقت  ، جناب آقای دکتر مونسان ، راهی کشور عمان شد . این سفر شروعی برای حضور مارسین در جشنواره ها ، فستیوال ها و کنفرانس های عمانی شده و باعث آشنایی هر چه بیشتر ما با بازارهای سنتی عمان گردید .

از آن پس مارسین به صورت مستقیم و غیر مستقیم در حوزه صادرات صنایع دستی و حضور در نمایشگاه ها و فستیوال ها مشارکت داشته و در حال حاضر مشغول تاسیس دفتر شعبه فروشگاهی در عمان میباشد .

همچنین در صورتی که برگزار کنندگان همایش ها نیاز به اسپانسر داشته باشند ، مارسین آماده همکاری با این شرکت ها و مجموعه ها می باشد .

حضور مارسین در عمان
حضور مجموعه مارسین در عمان

جدیدترین مطالب

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *